DEBAGOIENA 2030. GARAPEN IRAUNKORREKO SAREA

XXI. mendeko erronka globalei erantzun komunitario propioa emango dien eraldaketa mugimendu bat sustatzeko egitasmoa da Debagoiena 2030.

Askotariko eragile eta norbanakoen lankidetzatik, metodologia, proiektu eta ekimen ezberdinak bultzatu eta konektatuz, erronka horietan inpaktu esanguratsua izan nahi duen sarea sortzen ari gara.

Eskualde adimentsu, inklusibo eta klimatikoki neutro baterantz, 2019. urtean egindako esplorazioan oinarrituta honakoak dira gaur-gaurkoz identifikatu ditugun eragin eremuak:

Lanaren etorkizuna

Lanaren munduak aldaketa disruptiboak jasango ditu hurrengo hamarkadan, besteak beste digitalizazioak, egungo negozioen balio erantsia handitzeko beharrak eta trantsizio berdeak eraginda. Kalitatezko enpleguan oinarritutako lanaren bitartez gizartea eraldatzen jarraitu ahal izateko lau esparrutan modu koordinatuan jardutea eskatzen du: (1) Egungo negozioen eraldaketa, (2) Aktibitate berriak sustatzea, (3) Enplegagarritasuna eta birkualifikazioa, eta (4) Eraldaketarako ekosistema.

Energia

Debagoienak erregai fosilekiko duen menpekotasuna ia erabatekoa da, eta beraz, erregai fosiletatik energia berriztagarrietarako trantsizioa egitera behartuta gaude. Aldaketa hau aukera paregabetzat ikusten dugu lurraldearekin eta ingurune naturalarekin ditugun harremanak birpentsatu eta garapen komunitarioan sakontzeko. Energia berriztagarrien izaera lokal eta banatuak, aukerak zabaltzen ditu tokiko eragile nahiz norbanakoak trantsizio energetikoan inplikatzeko.

Mugikortasuna

Debagoienean garraioa da CO2 isurketen eta aire kutsaduraren erantzule nagusia, eraikinekin eta industriarekin batera. Eredu hori eraldatu eta garraio partekatuan eta elektromugikortasunean oinarritutako eredu berri bat sustatu nahi dugu, konbentzituta gaudelako horrek hobetu egingo duela gure herrien bizitza kalitate eta segurtasuna, eta eskualdea egituratzen lagunduko duela. Eraldaketarako pertsonen mundu ikuskera eta balioetan eragitea ezinbestekoa da.

Elikadura sistemak

Elikagai bat osasuntsua eta iraunkorra den jakiteko non eta nola produzitua izan den begiratu beharra dago. Gero eta hurbilago eta gero eta ekoizpen sistema naturalagoen bidez produzitua izan are eta osasuntsuagoa eta iraunkorragoa izango da elikagai hori. Horregatik, distantzia laburrek ekoizpen-kontsumo zirkuituak eta elikagai osasuntsu eta iraunkorren kontsumoa sustatuko ditugu.

Hezkuntza

Hezkuntza elementu gakoa da edozein eraldaketa prozesuaren garapenean. Eduki jakin batzuk transmititzeaz haratago, mundu ikuskera berri bat transmitituko duen hezkuntza berritu bat behar dugu, ditugun erronka konplexuei aurre egiteko gaitasuna izango duten pertsonak heziko dituena: Kritikoak, lankidetzan jarduten dakitenak, ekintzaileak, arduratsuak, solidarioak, konprometituak… Eta bailara honek badauka esparru honetan ere aitzindari izateko potentziala.

Ekonomia zirkularra

Gure garapen eredua iraunkorra izatea nahi badugu, lineala den eredu ekonomiko batetik zirkularra izango den beste eredu batera igaro behar gara. Hori dela eta, materialen erabilera efizienteago bat egin eta erabilitako hori berreskuratu eta berrerabili edo birziklatzera behartuta gaude, materialen zikloak ahalik eta eremu geografiko hurbilenean ixten saiatuz. Zentzu honetan, gure bailarak dituen aukerak aztertu eta norabide honetan sakonduko duten ekimenak sustatu nahi ditugu.

Inklusioa

Debagoiena iraunkor baterantz abiatuko dugun trantsizioa justua eta inklusiboa izatea nahi dugu, inor baztertu edo atzean utziko ez duena, eta pertsonen arteko berdintasuna izango duena aspirazio gisa. Sinetsita gaude lana dela, hezkuntzarekin batera, inklusiorako palankarik eraginkorrena. Irudikatu dugun ortzi-mugarako bidean, inklusioa izan behar da gure komunitatea egituratuko duen oinarrizko printzipioa.

Komunitatea

Komunitatearen ahalduntzetik eta lankidetza oinarri duten berrikuntza ekosistema irekietatik etorriko dira erronka handienen soluzioak. Datuak eta teknologia berriak komunitatearen ongizate eta garapenaren zerbitzura jarri nahi ditugu, konbentzituta gaudelako, gure lurraldeak berezko dituen giza baloreekin egoki uztartuz gero, boterea demokratizatu, komunitatea ahaldundu, produkzioa sistemak iraunkorragoak bihurtu eta harreman ekonomiko justuagoak eraikitzeko tresna baliagarriak direla.

Baina zein da bizi dugun testuingurua?

  • XXI. mendea: erronka global eta konplexuen garaia.
  • Krisi klimatikoak garapen eredua berrasmatu eta iraunkortasuna erdigunean jartzera behartzen gaitu. 
  • Iraunkortasuna: aro berri bat definitzen duen paradigma. Garapen Iraunkorrerako Helburuak: 2030 Agenda (NBE) eta “Europako Itun Berdea”.
  • Digitalizazioaren eta automatizazioaren ondorioz lan munduak aldaketa sakonak biziko ditu
  • Jendarte arazo konplexuak (migrazioa, aniztasuna, berdintasun eza): gizarte justu eta humano baten beharra
  • Garapenak, iraunkorra izan dadin, egungo eta etorkizuneko belaunaldien ekonomia, gizarte, eta ingurumen beharrak ase behar ditu.